Strona główna |
|
ŚRODOWISKO KULTUROWE
Na
terenie gminy Hajnówka badaniami archeologicznymi objęto 33% powierzchni
gminy. Przebadano głównie zachodnią jej część. W sumie zinwentaryzowano i
zlokalizowano 87 stanowisk archeologicznych.
Osadnictwo pradziejowe, wczesno i średniowieczne oraz
nowożytne koncentruje się w miarę równomiernie na terenie całego
dotychczas przebadanego obszaru. Najliczniej występują tu ślady osadnictwa
z okresu średniowiecza i czasów nowożytnych. Niewielki procent stanowisk
to ślady osadnictwa z okresu wpływów rzymskich.
Do rejestru zabytków
wpisane są:
W Nowym Berezowie cerkiew prawosławna p.w.św.
Jana Teologa oraz cmentarz prawosławny - nieczynny.
Do rejestru zabytków wpisano również następujące stanowiska
archeologiczne:
- kurhan z okresu wpływów rzymskich w Łosince,
- kurhan w Puszczy Białowieskiej z okresu wczesnego średniowiecza,
- 7 kurhanów w Puszczy Białowieskiej z wczesnego średniowiecza.
Na terenie gminy Hajnówka znajdują się
następujące obiekty architektury i budownictwa znajdujące się w ewidencji
Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków:
CZYŻYKI:
- Kapliczka prawosławna drewniana, pocz.
XX w.
- Zagroda nr 93 (dom z częścią
gospodarczą drewniany z końca XIX wieku, stodoła drewniana z XIX/XX w.
- Dom nr 37 z częścią gospodarczą
drewniany z końca XIXw.
- Wiatrak holenderski drewniany z 1933r.
- Wiatrak koźlak drewniany z lat 30 XXw.
- Wiatrak koźlak drewniany z lat 20 XXw.
DUBINY:
- Zespół cerkwi prawosławnej parafii
p.w. Zaśnięcia NMP (cerkiew murowana z 1867r., ogrodzenie z bramami
murowane z połowy XIX w., dom duchowieństwa prawosławnego drewniany z
2 połowy XIXw.
- Zespół kaplicy cmentarnej
prawosławnej (kaplica murowana z 1898 r., ogrodzenie murowane z końca
XIXw.).
- Dom nr 26 drewniany, około 1904 r.
NOWOBEREZOWO:
- Zespół cerkwi prawosławnej parafii
p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego (cerkiew murowana 1873-1876,
ogrodzenie z bramą murowane, 4 ćw. XIXw.).
- Zespół cerkwi prawosławnej fil. p.w. św. Jana Teologa (cerkiew
drewniana, ok. 1771 r., rozbudowano i dobudowano wieży w
latach 80-90 XIXw., ogrodzenie murowane, 4 ćw. XIXw.),
- Cerkiew
prawosławna p.w. Przemienienia Pańskiego, drewniana z 1840 r.,
przeniesiona z Czyżyk w 1925 r.
- Kapliczka prawosławna św.
Aleksandra Newskiego murowana z 1868 r.
- Kapliczka prawosławna św. Jerzego
drewniana z 1888 r.
- szkoła drewniana z lat 30 XX w.
- Spichlerz przy domu duchowieństwa
prawosławnego drewniana, 4 ćw. XIX w.
NOWOSADY:
- Dom drewniany nr 48z częścią
gospodarczą drewniany, 4 ćw. XIXw.
- Dom drewniany nr 67 drewniany, 4
ćw. XIX w.
- Dom nr 91 drewniany z 1905 r.
- Dom nr 94 drewniany z lat 20 XX
w.
OLSZYNA:
- Wiatrak holenderski drewniany
z 1946r.
ORZESZKOWO:
- Cerkiew prawosławna par.
cmentarna p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego drewniana z 1940r.
- Dom nr 23 drewniany ok. 1910
r.
- Wiatrak koźlak drewniany z
lat 20 XX w.
- Wiatrak koźlak drewniany z
1899r., przebudowana w 1920 r.
STARE
BEREZOWO:
- Dom drewniany nr 22 z
chlewem drewniany z 1864 r., przebudowany w 1941 r.
TRYWIEŻA:
- Dom nr 14 drewniany z
1937 r.
- Dom nr 17 drewniany z
końca XIX w., część gospodarcza dobudowana w 1943 r.
- Dom nr 18 z częścią
gospodarczą drewniany z końca XIX w.
- Dom nr 20 z oborą
drewniany z 1862 r.
- Dom nr 22 drewniany z
lat 40 XX w.
ZWODZIECKIE:
- Dróżnicówka drewniana
z końca XIX w.
- Dom nr 4 drewniany z
początku XX w.
- Dom nr 5 drewniany z
końca XIX w.
W
ewidencji WKZ znajdują się również następujące cmentarze
o wartościach historyczno-kulturowych.
CZYŻYKI:
- cmentarz prawosławny
nieczynny parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Nowym
Berezowie z 1771
r.
DUBINY:
- cmentarz
przycerkiewny z XVIIIw.
- cmentarz
prawosławny z początku XX w.
- cmentarz
prawosławny z I połowy XIX w.
- cmentarz dworski z
II połowy XIX w.
NOWOBEREZOWO:
- cmentarz
prawosławny z 1925 r.
- cmentarz
prawosławny z 1875 r.
- zmentarz przy
cerkwi p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego
ORZESZKOWO:
- cmentarz
prawosławny parafii św. Trójcy w Hajnówce mogiła
powstańcza z 1863 r.
PASIECZNIKI:
- cmentarz
prawosławny parafii św. Trójcy w Hajnówce
|